Natura 2000
• Τι είναι το Δίκτυο "ΝATURA 2000"; - Περικλής Μπίρτσας (3/6/2003)
• Η Οδηγία 79/409
• Η Οδηγία 92/43
• Οι 196 ΣΠΠΕ
• Οι 52 Νέες ΖΕΠ
Σχετικοί Σύνδεσμοι:
• Γνωρίστε τα είδη της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ για τα πουλιά
• Περισσότερες πληροφορίες
• Σχέδια δράσης για τα είδη του Παραρτήματος Ι
• Το κείμενο της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ (σε pdf)
• Περιοχές Ειδικής Προστασίας στην Ελλάδα
• Παράρτημα Ι
• Παράρτημα ΙΙ-1
• Παράρτημα ΙΙ-2
• Παράρτημα ΙΙΙ-1
• Παράρτημα ΙΙΙ-2
Τι είναι το Δίκτυο "ΝATURA 2000";
Το δίκτυο "ΦΥΣΗ 2000" είναι ένας αριθμός βιοτόπων που προτάθηκαν, από τα κράτος μέλη, στην Ευρωπαίκή Κοινότητα ως ζώνες ειδικής προστασίας, με σκοπό να διατηρηθεί η ποικιλία των οικοσυστημάτων, του τοπίου και των ειδών της πανίδας και χλωρίδας. Το σύνολο των προτεινόμενων βιοτόπων από όλες τις Ευρωπαίκές χώρες θα αποτελέσει ένα συνεκτικό δίκτυο που θα εξασφαλίσει, με κατάλληλα διαχειριστικά μέτρα, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στο διηνεκές.
Η δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Δικτύου Ειδικών Ζωνών Διατήρησης προβλέπεται από το άρθρο 3 της Κοινοτικής Οδηγίας 92/43 του Ευρωπαίκού Συμβουλίου της 21ης Μαίου 1992 "για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας". Για την Ελλάδα προτάθηκαν ήδη οι υπό ένταξη περιοχές αλλά οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες γι' αυτές είναι περιορισμένες. Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και με άλλες χώρες (Βέλγιο, Ιρλανδία, Γαλλία κ.λ.π.) που έχουν υποβάλλει καταλόγους περιοχών με ελλιπή επιστημονικά δεδομένα και δίχως πλήρη χαρτογράφηση (European Commission DG XI's Nature Newsletter - 10/1999).
To δίκτυο "Natura 2000" βρίσκεται στην τρίτη φάση εφαρμογής του, όπου τα κράτη - μέλη ορίζουν επίσημα του Τόπους Κοινοτικής Σημασίας ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και καθορίζονται τα διαχειριστικά μέτρα που απαιτούνται για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση των λειτουργιών των προτεινόμενων βιοτόπων.
Διακόσιες τριάντα περιοχές στη χώρα μας , συνολικής έκτασης 26.000 τετρ. χλμ. περίπου, έγιναν προς το παρόν αποδεκτές από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως θέσεις κοινοτικού ενδιαφέροντος (Natura Barometer 12-05-98), επί συνόλου διακοσίων σαράντα πέντε που είχαν προταθεί (Natura Barometer 15-09-97). Στο δίκτυο συμπεριλαμβάνονται και 52 περιοχές συνολικής έκτασης 5.000 τετρ. χλμ., σημαντικές για την προστασία της ορνιθοπανίδας, που αναφέρονται στην Οδηγία 79/409 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για κάποιες από αυτές τις περιοχές έχουν ανατεθεί - σε μερικές περιπτώσεις έχουν ολοκληρωθεί - τα Ειδικά Διαχειριστικά Σχέδια. Τις μελέτες ανέλαβε το Εθνικό Ίδρυμα Δασικών Ερευνών. Μαζί με τα δέκα πιλοτικά Ειδικά Διαχειριστικά Σχέδια που εκπονήθηκαν από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, αποτελούν τα πρώτα δείγματα για το τι πρόκειται να γίνει στο μέλλον.
Το κυνήγι, παρά τις διαβεβαιώσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντάσσεται στα "προβλήματα" που επιβαρύνουν την πανίδα, ενώ ως ενδεδειγμένη λύση προτείνεται, αβίαστα, η απαγόρευση. Παρ' ότι η οδηγία αναφέρει ότι στην εκπόνηση και την εφαρμογή των Διαχειριστικών Σχεδίων στις περιοχές αυτές πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι τοπικές ιδιαιτερότητες, καθώς και τα ιδιαίτερα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, αυτό δε φαίνεται να "επηρεάζει" τους μελετητές, οι οποίοι, είτε εκφράζοντας προσωπικές απόψεις, μη τεκμηριωμένες επιστημονικά, είτε υποκύπτοντας σε πιέσεις, προχωρούν σε προτάσεις που, αν εφαρμοστούν, θίγουν δραστηριότητες που και πανάρχαιες είναι και απόλυτα συμβατές με το περιβάλλον θεωρούνται (δασοπονία, αλιεία, κυνήγι, γεωργία, μελισσοκομία κ.λ.π.). Φαίνεται λοιπόν δεν είναι οι Κοινοτικές Οδηγίες, ούτε η δημιουργία του δικτύου Natura 2000 που απειλούν τις δραστηριότητες αυτές, αλλά η στενοκεφαλιά, η προκατάληψη και η έλλειψη ενημέρωσης κάποιων.
Φτάνουμε, λοιπόν, στο σημείο να παρουσιάζονται Ειδικά Διαχειριστικά Σχέδια, Εκθέσεις Τεκμηρίωσης, Σχέδια Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων και Σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων χωρίς να ενημερώνονται οι χρήστες των περιοχών (Γεωργοί, Δασικοί συνεταιρισμοί, Κτηνοτρόφοι, Μελισσοκόμοι, Κυνηγοί, Ψαράδες κ.λ.π.). Όσο για την απαίτηση υποβολής προτάσεων απ' όλους αυτούς …. ούτε λόγος. Που είναι λοιπόν η απαιτούμενη κοινωνική συναίνεση;
Η εμπειρία διδάσκει ότι καμία απαγόρευση και κανένας νόμος, όσο αυστηρός κι αν είναι, δε φέρνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα αν δε κατανοηθεί και δε στηριχθεί απ' όλους του φορείς και χρήστες της περιοχής. Πολύ περισσότερο όταν δεν υπάρχει και ο κατάλληλος μηχανισμός που θα επιφορτιστεί με την ευθύνη της φύλαξης των περιοχών αυτών.
Η οδηγία 92/43 δεν αναφέρει για απαγορεύσεις , παρά μόνο για ρυθμίσεις, αν κριθούν απαραίτητες, και μόνο ως τμήμα συνολικού σχεδίου που λαμβάνει μέτρα ουσιαστικά, για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι δεν υπάρχει προκαθορισμένος "τρόπος προστασίας" ενώ κατά την εφαρμογή της ορίζονται, από κάθε κράτος μέλος, τα μέσα και οι διαδικασίες που θα οδηγήσουν στην επίτευξη του στόχου. Τέτοια διαχειριστικά μέτρα λείπουν και όχι απαγορεύσεις που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν πάμπολλες, σε κάθε επίπεδο. Μόνο που πρέπει να εφαρμοστούν. Αλλά από ποιόν; Όλοι μιλούν για μελέτες χωρίς να γνωρίζουν ποιος θα είναι ο φορέας διαχείρισης, ποιος θα είναι ο φορέας προστασίας ή αν θα υπάρχει κοινωνικός έλεγχος. Κανένας δεν κατάφερε να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα που απασχολούν ιδιαίτερα τον κυνηγετικό κόσμο, ως άμεσα ενδιαφερόμενο.
Είναι λοιπόν μεγάλη ευκαιρία για τις κυνηγετικές οργανώσεις να αποδείξουν ότι είναι οι μόνες, ουσιαστικά, ενδιαφερόμενες για τη σωτηρία του περιβάλλοντος, πραγματοποιώντας ουσιαστικές παρεμβάσεις τόσο σε επίπεδο ερωτήσεων και τοποθετήσεων όσο και σε επίπεδο εφαρμογής διαχειριστικών μέτρων (βελτιώσεις βιοτόπων, εμπλουτισμοί κ.λ.π.)
Για το λόγο αυτό προτείνουμε:
- Άμεση ενημέρωση των Κυνηγετικών Οργανώσεων από το ΥΠΕΧΩΔΕ, τις Περιφέρειες, τις Νομαρχίες και τους Δήμους για τα προγράμματα που υλοποιούνται στις περιοχές τους και αφορούν προγράμματα, μελέτες, σχέδια, χρηματοδοτήσεις κ.λ.π.
- Συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες, Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα για τη συλλογή δεδομένων που θα περιγράφουν την υφιστάμενη κατάσταση των βιοτόπων και των πληθυσμών της πανίδας με σκοπό την εφαρμογή διαχειριστικών σχεδίων.
- Τεκμηριωμένες παρεμβάσεις με παραστάσεις και έγγραφα σε περιπτώσεις που δεν ενημερώνεται και δεν ζητείται η άποψη του κυνηγετικού κόσμου.
- Ενημέρωση Υπηρεσιών, Οργανώσεων και κοινής γνώμης για την υφιστάμενη κατάσταση και το έργο των κυνηγετικών οργανώσεων.
- Ενημέρωση των κυνηγών για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κυνήγι σήμερα καθώς και για την ανάγκη συσπείρωσής τους.
- Συνεργασία και ανταλλαγή απόψεων με τους εκπροσώπους όλων των κοινωνικών τάξεων και φορέων.
Η Οδηγία 79/409 και απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διατήρηση των άγριων πουλιών
Η οδηγία, που υιοθετήθηκε τον Απρίλιο του 1979, τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο του 1981 και απαιτεί από τα 12 κράτη - μέλη να διατηρήσουν όχι μόνο τους πληθυσμούς αγρίων πουλιών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση, αλλά και επαρκή έκταση και ποικιλία βιοτόπων για να επιτευχθεί η προστασία τους. Η οδηγία (και απόφαση, δες παρακάτω) επιβάλλει αυστηρές νομικές υποχρεώσεις στα κράτη - μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι υπεύθυνη για την συνεχή επίβλεψη της εφαρμογής τους. Η Επιτροπή μπορεί να φέρει μία υπόθεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αν θεωρήσει ότι ένα κράτος - μέλος παρέβη τους όρους της οδηγίας.
Το άρθρο 4 (1, 2 και 4) απαιτεί το εξής:
- Για τα είδη που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι να λαμβάνονται ιδιαίτερα μέτρα προστασίας όσον αφορά στον βιότοπό τους, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η επιβίωση και αναπαραγωγή στην περιοχή εξάπλωσής τους.
- Τα κράτη - μέλη να καθορίζουν τις πιο κατάλληλες περιοχές, σε αριθμό και μέγεθος, ως «Περιοχές Ειδικής Προστασίας» για τη διατήρηση αυτών των ειδών, λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις τους για προστασία μέσα στην γεωγραφική περιοχή (θαλάσσια και χερσαία), όπου αυτή η οδηγία εφαρμόζεται.
- Τα κράτη - μέλη να υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για τα τακτικά εμφανιζόμενα μεταναστευτικά είδη που δεν αναγράφονται στο Παράρτημα Ι, λαμβάνοντας υπόψιν τους την ανάγκη προστασίας τους στην γεωγραφική, θαλάσσια και χερσαία περιοχή, όπου εφαρμόζεται αυτή η οδηγία, όσον αφορά στις περιοχές αναπαραγωγής, αλλαγής φτερώματος, ξεχειμωνιάσματος καθώς και στους σταθμούς κατά μήκος των μεταναστευτικών τους οδών. Γι' αυτόν τον σκοπό, τα κράτη - μέλη λαμβάνουν ιδιαίτερα υπόψιν τους την προστασία των υγροτόπων και συγκεκριμένα των υγροτόπων διεθνούς σημασίας.
- Τα κράτη - μέλη να παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή της ρύπανσης ή υποβάθμισης των βιοτόπων ή οποιασδήποτε ενόχλησης που θα επηρέαζε τα πουλιά, στο βαθμό που αυτή θα αποτελούσε σημαντική απειλή για την επίτευξη των στόχων αυτού του άρθρου.
Το Παράρτημα Ι είναι ένας κατάλογος ειδών και υποειδών τα οποία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε απειλούνται με εξαφάνιση, είτε είναι ευάλωτα σε συγκεκριμένες αλλαγές των βιοτόπων τους, είτε είναι σπάνια λόγω μικρών πληθυσμών ή περιορισμένης τοπικής κατανομής, είτε είναι είδη που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή λόγω της ειδικής φύσης των βιοτόπων τους. Το Παράρτημα Ι τροποποιήθηκε με μία οδηγία το 1985 και τώρα περιλαμβάνεται έναν κατάλογο 144 ειδών και υποειδών.
Με απόφαση της 2 Απριλίου 1979, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζήτησε από τα κράτη - μέλη να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή, μέσα σε 24 μήνες από την υιοθέτηση της οδηγίας, «τις Περιοχές Ειδικής Προστασίας που οριοθετήθηκαν για τα είδη του Παραρτήματος Ι» και να «πάρουν παρόμοια μέτρα για τα τακτικά εμφανιζόμενα μεταναστευτικά είδη που δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι».
ΠΗΓΗ: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Oδηγία 92/43 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, της άγριας πανίδας και αυτοφυούς χλωρίδας
Η οδηγία αυτή υπογράφτηκε τον Μάιο του 1992 και θέτει ως αρχή την προστασία ολόκληρων ζωνών και φυσικών
οικοτόπων ανεξάρτητα από το αν αποτελούν ή όχι βιοτόπους προστατευόμενων ειδών. Η οδηγία στοχεύει στην δημιουργία ενός
ευρωπαϊκού δικτύου ειδικά προστατευόμενων περιοχών με το όνομα Natura 2000, που θα περιλαμβάνει ορισμένους τύπων βιοτόπων καθώς και βιοτόπους συγκεκριμένων ειδών, θηλαστικών ή πουλιών, όπως αναφέρονται στα αντίστοιχα παραρτήματα της οδηγίας.
Τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να διαχειριστούν τις περιοχές αυτές ή και να λάβουν μέτρα για την αναβάθμιση τους.
Το Natura 2000 θα συμπεριλάβει και τις Περιοχές Ειδικής Προστασίας που έχουν καθοριστεί βάσει της οδηγίας 79/409 για την
διατήρηση των άγριων πουλιών.
Τα κριτήρια ένταξης μιας περιοχής από τους τύπους που περιγράφονται στο παράρτημα Ι ή ενός βιοτόπου των ειδών που περιγράφονται στο παράρτημα ΙΙ είναι:
- Βαθμός αντιπροσώπευσης του φυσικού βιότοπου στην περιοχή μελέτης.
- Ποσοστό κάλυψης της συγκεκριμένης περιοχής από έναν βιότοπο σε σχέση με την ολική κάλυψη του ίδιου βιότοπου σε εθνικό επίπεδο.
- Βαθμός προστασίας της δομής και λειτουργίας των φυσικών βιοτόπων και προοπτικές αποκατάστασης.
- Συνολική εκτίμηση της αξίας της περιοχής για την προστασία του εν λόγω βιοτόπου.
- Μέγεθος και πυκνότητα του πληθυσμού του είδους σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της χώρας.
- Βαθμός προστασίας των παραγόντων του βιοτόπου που είναι σημαντικοί για το συγκεκριμένο είδος και δυνατότητες βελτίωσης.
- Βαθμός απομόνωσης του εν λόγω πληθυσμού σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό της χώρας.
- Συνολική εκτίμηση της αξίας της περιοχής για την προστασία του συγκεκριμένου είδους.
Στην Ελλάδα έχει ήδη ξεκινήσει η απογραφή βιοτόπων με στόχο να καταρτιστεί ένας κατάλογος με προτεινόμενες Ζώνες Ειδικής Προστασίας. ΠΗΓΗ: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Οι νέες 196 Σημαντικές για τα Πουλιά Περιοχές της Ελλάδας [ΣΠΠΕ]
- Παραποτάμιο δάσος Βόρειου Έβρου και Αρδα
- Περιοχή Ασβεστάδων - Βρυσικών
- Δάσος Δαδιάς - Δερείου - Αισύμης
- Προστατευόμενη περιοχή Δάσους Δαδιάς - Λευκίμης - Σουφλίου
- Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Νομού Έβρου
- Δέλτα Έβρου
- Νήσος Σαμοθράκη
- Κοιλάδα Φιλιουρή - Ανατολική Ροδόπη
- Κοιλάδα Κομψάτου
- Λίμνη Μητρικού (Ισμαρίδα)
- Πόρτο Λάγος, Λίμνη Βιστονίδα και παράκτιες λιμνοθάλασσες
- Δέλτα Νέστου και παράκτιες λιμνοθάλασσες
- Στενά Νέστου
- Κεντρική Ροδόπη και Κοιλάδα Νέστου
- Όρος Φαλακρό
- Βόρεια και βορειανατολική νήσος Θάσος
- Όρος Παγγαίο
- Εκβολές Στρυμόνα
- Όρος Κούσκουρας
- Λίμνη Κερκίνη
- Κρούσια Όρη (Μαυροβούνι)
- Όρος Μπέλες (Κερκίνη)
- Λίμνη Δοϊράνη
- Έλος Αρτζάν
- Ποταμός Αξιός
- Περιοχή Ανθόφυτου
- Λίμνη Πικρολίμνη
- Δέλτα Αξιού, Λουδία, Αλιάκμονα
- Εκβολές Γαλλικού και λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου
- Λιμνοθάλασσα Αλυκής Αγγελοχωρίου (Μεγάλου Εμβόλου)
- Λιμνοθάλασσα Επανωμής
- Λίμνες Βόλβη - Λαγκαδά (ή Κορώνεια, ή Αγ. Βασιλείου) και Στενά Ρεντίνας
- Όρος Χολομώντας
- Έλος Αγίου Μάμα
- Έλη Νέας Φώκεας
- Όρος Ίταμος
- Όρος Aθως
- Όρη Τζένα και Πίνοβο
- Όρος Βόρας (Καίμακτσαλάν)
- Στενά Αψάλου και Μογλενίτσας
- Τεχνητή Λίμνη Aγρα
- Στενά Αλιάκμονα
- Λιμνοθάλασσα Αλυκής Κίτρους
- Όρος Όλυμπος
- Λίμνη Βεγορίτιδα και Λίμνη Πετρών
- Λίμνη Χειμαδίτιδα και Λίμνη Ζάζαρη
- Λίμνη Μικρή Πρέσπα και Λίμνη Μεγάλη Πρέσπα
- Λίμνη Καστοριάς (Ορεστιάδα)
- Όρος Γράμμος
- Όρη Όρλιακας και Τσούργιακας
- Όρος Βούρινος
- Όρος Κερκέτιο (Κόζιακας)
- Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα
- Στενά Καλαμακίου και Όρη Ζάρκου
- Περιοχή Ελασσόνας
- Περιοχή Τυρνάβου
- Μάτι Τυρνάβου
- Κάτω Όλυμπος, Τέμπη, Όσσα
- Δέλτα Πηνειού
- Όρος Μαυροβούνι (Λάρισα)
- Ταμιευτήρες τέως Λίμνης Κάρλας
- Θεσσαλικός Κάμπος
- Περιοχή Φαρσάλων
- Όρος Πήλιον
- Νήσοι Κυρά Παναγιά/Γιούρα/Πιπέρι/Σκάντζουρα (Βόρειες Σποράδες)
- Όρος Τύμφη (Γκαμήλα) και Όρος Σμόλικας
- Κεντρικό Ζαγόρι και Ανατολικό Όρος Μιτσικέλι
- Βάλλια Κάλντα (Εθνικός Δρυμός Πίνδου)
- Όρος Περιστέρι
- Λίμνη Παμβώτιδα (Ιωαννίνων)
- Περιοχή πόλης Ιωαννίνων
- Ωραιόκαστρο, Λίμνη Δελβινακίου, Δάσος Μερόπης, Κοιλάδα Γκόρμου και Όρος Κασιδιάρης
- Όρη Τσαμαντά, Όρη Φιλιατών, Φαρμακοβούνι, Μεγάλη Ράχη
- Εκβολές Καλαμά
- Στενά Καλαμά
- Όρη Παραμυθιάς
- Εκβολή και Στενά Αχέροντα
- Λίμνη Καλοδικίου, Έλη Μαργαριτίου και Καρτερίου
- Αθαμανικά Όρη (Τζουμέρκα)
- Κοιλάδα Αχελώου
- Αμβρακικός Κόλπος
- Διαπόντια νησιά (Οθωνοί, Ερεικούσα, Μαθράκι και βραχονησίδες)
- Λιμνοθάλασσες Κέρκυρας
- Νήσοι Εχινάδες, Κάλαμος, ?τοκος
- Όρη Αγία Δυνατή, Κόκκινη Ράχη (Κεφαλλονιά)
- Δυτική και Βόρεια Ζάκυνθος
- Νήσοι Στροφάδες
- Όρη Βάλτου
- Λίμνη Αμβρακία
- Όρη Ακαρνανικά
- Λίμνες Τριχωνίδα και Λυσιμαχία
- Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και Αιτωλικού, Εκβολές Αχελώου και Εύηνου
- Λιμνοθάλασσα Αλυκής Αιγίου
- Όρη Μπάρμπας, Κλοκός, Φαράγγι Σελινούντα
- Φαράγγι Βουραϊκού και Καλάβρυτα
- Όρος Χελμός (Αροάνια)
- Όρος Ερύμανθος
- Λιμνοθάλασσα Καλογριάς, Δάσος Στροφυλιάς και Έλη Λάμιας
- Λιμνοθάλασσα Κοτύχι
- Όρος Φολόη
- Όρη Ντεληδίμη και Φτέρη (?γραφα)
- Όρος Όρθρυς
- Κοιλάδα και Εκβολές Σπερχειού - Μαλιακός Κόλπος
- Όρος Οίτη
- Όρος Βαρδούσια
- Όρος Γκιώνα, Χαράδρα Ρεκά, Λαζόρεμα και Βαθιά Λάκκα
- Νότιο και Ανατολικό τμήμα του Όρους Παρνασσός
- Γαλαξείδι
- Λιμνοθάλασσες Μεγάλο και Μικρό Λιβάρι Ιστιαίας
- Όρος Καντήλι
- Όρη Δίρφη, Ξηροβούνι, Σκοτήνη, Μαυροβούνι, Αλοκτέρι, Ορτάρι και περιοχή Κύμης
- Λίμνη Δύστος
- Όρος Όχη και γύρω περιοχή
- Βορειοδυτική Σκύρος και νησίδες Αγίου Φωκά
- Όρος Κοχυλάς, Νήσος Σκύρος
- Όρος Ζήρεια (Κυλλήνη)
- Λίμνη Στυμφαλία
- Όρη Αρτεμήσιο και Λύρκειο
- Λιμνοθάλασσα Διβάρι Πύλου (Γιάλοβα)
- Όρος Ταύγετος
- Νότια Μάνη, Όρος Σαγιάς και Ακρωτήριο Ταίναρο
- Εκβολές Ευρώτα
- Όρη Ανατολικής Λακωνίας
- Όρος Πάρνηθα
- Έλος Σχινιά
- Όρος Υμηττός
- Περιοχή Σουνίου
- Νησίδα Φαλκονέρα
- Βόρεια, ανατολικά και νότια Κύθηρα
- Νήσος Αντικύθηρα και νησίδες Πρασούδα και Λαγκούβαρδος
- Βραχονησίδες Νήσου Λήμνου
- Λίμνες Χορταρό και Αλυκή, Κόλπος Μούδρου, Έλος Διαπόρι και Χερσόνησος Φακός
- Νήσος Aγιος Ευστράτιος
- ΝΔ Χερσόνησος - Απολιθωμένο Δάσος, Λέσβος
- Όρος Λεπέτυμνος, Λέσβος
- Νησίδες Τοκμάκια
- Κόλπος Καλλονής
- Κόλπος Γέρας, Έλη Ντίπι και Χαραμίδα, Λέσβος
- Όρος Όλυμπος, Λέσβος
- Νήσοι Ψαρά και Αντιψαρά
- Βόρεια Χίος
- Νησίδα Βενέτικο
- Νήσος Ικαρία
- Νήσοι Φούρνοι
- Όρος Κέρκης
- Αλυκή Ψιλής Aμμου, Σάμος
- Κεντρική Aνδρος
- Βορειοανατολική Τήνος
- Βόρεια Σύρος
- Νήσος Σέριφος
- Βόρεια Σίφνος
- Δυτική Μήλος, Αντίμηλος και Πολύαιγος
- Πάρος, Αντίπαρος και γύρω νησιά
- Όρη Δίας, Μαυροβούνι, Κόρωνος
- Μικρές Κυκλάδες
- Νήσος Αμοργός
- Νησιωτικό Σύμπλεγμα Ίου - Σίκινου - Φολέγανδρου
- Νησίδες Χριστιανά
- Νήσος Ανάφη
- Νησίδες και βραχονησίδες Βορείων Δωδεκανήσων
- Βόρεια και νότια Πάτμος και νησίδες
- Βόρεια και ανατολική Κάλυμνος, Τέλενδος, Καλόλιμνος και νησίδες
- Κίναρος, Λέβιθα και βραχονησίδες
- Νήσος Αστυπάλεα και γύρω νησίδες
- Νήσος Σύρνα και γύρω νησίδες
- Βουνό Δίκιος, Ακρωτήρι, Λίμνη Ψαλίδι και Αλυκή
- Νήσος Νίσυρος και νησίδες
- Νήσος Τήλος
- Νήσος Σύμη και γειτονικές νησίδες
- Νήσος Χάλκη και νησίδες
- Κεντρική Ρόδος και περιοχές Λίνδου, Μεσαναγρού και Καταβιάς - Πρασονησίου
- Νήσος Σαρία και Βόρειος Κάρπαθος
- Νησίδες Καρπάθιου Πελάγους
- Νήσος Κάσος
- Χερσόνησος Τηγάνης, Νήσοι Γραμβούσες και Ποντικονήσι
- Χερσόνησος Ροδοπού
- Νησίδα Aγιοι Θεόδωροι
- Όρος Κουτρούλης, Όρος Aγιος Δικαίος και Οροπέδιο Μόδια
- Λευκά Όρη
- Λίμνη Κουρνά, Δέλτα Αλμυρού και παραλία Γεωργιούπολης
- Νήσοι Γαύδος και Γαυδοπούλα
- Όρος Κρυονερίτης
- Όρος Κέδρος και Κουρταλιώτικο Φαράγγι
- Φαράγγι Πρασσιών
- Όρος Ίδη
- Εκβολή Γεροπόταμου
- Όρος Κόφινας
- Όρος Γιούχτας
- Νήσος Δία
- Όρος Δίκτη
- Όρη Θρύπτης και Όρνον
- Νήσοι Διονυσιάδες
- Βορειανατολικό άκρο Κρήτης
- Όρη Ζάκρου
- Νησίδες Καβάλλοι
- Νήσος Κουφονήσι
Οι νέες 52 Σημαντικές για τα Πουλιά Περιοχές [SPA] ή ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ [ΖΕΠ]
- Παραποτάμιο δάσος Βόρειου Έβρου και Αρδα
- Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα 'Εβρου και Αρδα
- Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα 'Εβρου
- Κοιλάδα Φιλιούρη
- Κοιλάδα Κομψάτου
- Δέλτα Νέστου & Λιμνοθάλασσες Κεραμωτής-Νήσος Ψαροπούλα
- Koρυφές Όρους
- Όρη Βερνούντα
- Λίμνη Πετρών
- Όρος Όσσα
- Κάτω Όλυμπος, όρος Γκονταμάνι και κοιλάδα Ροδιάς
- Στενά Καλαμακίου και Όρη Ζάρκου
- Κορυφές όρους Κόζιακα
- Αμβρακικός κόλπος, Λιμνοθάλασσα Καταφούρκο & Καρακονήσια
- Έλη Καλοδίκι, Μαργαρίτι, Καρτέρι και Λίμνη Προντάνι
- Στενά Παρακαλάμου
- Όρη Παραμυθιάς, Στενά Καλαμά και Στενά Αχέρωντα
- Όρη Τσαμάντα, Φιλατρών, Φαρμακοβούνι, Μεγάλη Ράχη
- Κορυφές όρους Σμόλικα
- Λίμνη Ιωαννίνων
- Όρος Λάκμος (Περιστέρι)
- Όρος Μιτσικέλι
- Όρος Τίμφη (Γκαμήλα)
- Όρος Ντούσκον, Ωραιόκαστρο, Δάσος Μερόπης, Κοιλάδα Γκόρμου, Λίμνη Δελβινακίου
- Δυτικές και Βορειανατολικές Ακτές Ζακύνθου
- Λιμνοθάλασσες Στενών Λευκάδας (Παλιονις - Αβλιμον) και Αλυκές Λευκάδας
- Όρη Βάλτου
- Λίμνη Λυσιμάχεια
- Λίμνη Βουλκάρια
- Δέλτα Αχελώου, Λιμνοθάλασσα Μεσσολογγίου, Αιτωλικού και εκβολές Εύβοινου, Νήσοι Εχινάδες,Πεταλάς, Δυτικός Αράκυνθος και Στενά Κλεισούρας
- Οροπέδιο Φολόης
- Λιμνοθάλασσα Κοτύχι, Αλυκή Λαιχενών
- Σκύρος: Όρος Κότσυλας
- Νησίδες Σκύρου
- Εθνικός Δρυμός Οίτης, Κοιλάδα Ασωπού
- Κορυφές Όρους Γκιώνα, Χαράδρα Ρέκα, Λαζόρεμα, και Βαθειά Λάκκα
- Λίμνη Στυμφαλία
- Όρη Ανατολικής Λακωνίας
- Όρος Ταϋγετος - Λαγκάδα Τρυπης
- Κύθηρα και γύρω Νησίδες: Πρασονήσι, Δρακονέρα, Αντιδρακονέρα, Αυγό, Καπέλο, Κουφό και Φιδονήσι
- Περιοχή Λεγρενών- Νησίδα Πάτροκλος
- Κως: Λίμνη Ψαλίδι - Αλυκή
- Φολέγανδρος ανατολική μέχρι Δυτική Σίκινος και θαλάσσια ζώνη
- Νησίδες Πάρου και Νότια Αντίπαρος
- Νάξος : Όρη Αναθεματίστρα, Κόρωνος, Μαυροβούνι, Ζεύς, Βιγκλατούρι
- Νησίδες Μυκόνου: Ρήνεια, Χταπόδι, Τραγονήσι
- Εκβολές Γεροπόταμου Μεσσαράς
- Βορειανατολικό άκρο Κρήτης
- Όρη Ζάκρου
- Χερσόνησος Ροδοπού
- Λίμνη Κουρνά και εκβολή Αλμυρού
- Νοτιοδυτική Γαύδος και Γαυδοπούλα
